Sabah uyandınız ve kahvaltı yapmak için masaya oturduğunuzu varsayalım; Tek rengin olduğu bir sofrada mı oturmak istersiniz ,rengarenk besinlerin olduğu bir sofrada mı ?
Çoğumuz rengârenk besinlerin olduğu sofrada yemek isteriz doğal olarak. Zevk ve lezzeti etkileyen renk, besin seçiminde ve tüketiminde önemli rol oynar. Rengarenk bir tabak daha çekici ve iştah acıcı olmakla beraber daha sağlıklı beslenmeyi de temsil eder. Bu yazıda renklerin yeme davranışına etkisi ,renklerin iştaha etkisi ve renklerin sağlıkta önemi başlıklarına yer verilerek beslenmede renklerin önemi anlatılmıştır.
- BESİNLERİN RENGİ YEME DAVRANIŞINI ETKİLİYOR MU?
Renklerin insan psikolojisi ve satın alma isteği üzerine etkili olduğu gibi besinlerin tüketiminde de etkili olduğu gerçektir. Ayrıca Bazı renklerin tatlıyı (kırmızı ,turuncu), bazılarının ekşiyi(sarı ), bazılarının acı tadı (mor) çağrıştırdığı araştırmalarca gözlemlenmiştir ve bu durum besinlerden alınan lezzeti ve tüketim miktarını da etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Kullanılan tabağın rengi dahi tüketimi etkiler ,Beyaz bir tabakta yemekler ön plana çıkar ve farkındalığı arttırır. Uzun süre çiğnemenizi ve yeme farkındalığınızın artmasını sağlar. Mavi tabak ise doygunluk hissi verir ve yeme miktarını azaltır.
- RENKLERİN İŞTAH DURUMU VE SAĞLIKTA ÖNEMİ
Kırmızı renkli besinler : Kırmızı renk ; Parlak ve canlı görünüşü ile iştah açan renk olup, yiyecekler ve logolarda akla ilk gelen renk özelliğine sahip olduğunu söylenebilir. Yemek hizmeti veren çoğu kuruluşta kullanılır. Kırmızı renkli besinlere; domates, nar, kırmızı elma örnek verilebilir.
Sağlıkta önemi ;Kanser ,kalp ve damar hastalıkları , hipertansiyon gibi hastalıklara karşı koruyucudur.
Sarı renkli besinler: Sıcak renklerin de vermiş olduğu doğal ve samimi algı ile iştah açan renkler arasındadır. Sarı, neşe ve keyif algısı veren bir renk olarak ambalajlarda kullanılmaktadır. Lüks ve zengin bir algı yaratmaktadır.
Sağlıkta önemi ; Özellikle sinir sistemi için sarı renkli meyve ve sebzeler önerilmektedir. Ayrıca güzellik için de sarı renkli besinler tercih edilir.
Beyaz renkli besinler : Beyaz renkli besinler ‘’sağlıklı yiyecekler’’ olarak görülebilmektedir. Beyaz besinlere peynir, yoğurt, yumurta, süt, beyaz dut örnek verilebilir.
Sağlıkta önemi ; çoğunlukla bağışıklığı destekleyicidirler. Ayrıca makro besinlerin hepsini dengeli bir şekilde bir arada bulunduran süt grubu besinleri en dengeli besin grubudur.
Siyah renkli besinler : koyu renkli besin grubunda; çikolata, kahve, kakao gibi uyarıcıların olduğu ve enerji veren besinler olduğu bilinmektedir. Siyah besinlere üzüm, çörek otu, zeytin ve karadut örnek olarak verilebilir.
Sağlıkta önemi : çeşitliliği ve faydaları çok yönlüdür bunlardan bazılarına örnek verecek olursak; siyah renk olan “siyah ahududu” çok güçlü bir antioksidan olup kanser ve yaşlanma karşıtıdır. Ayrıca siyah renk olan çörek otunun sağlık üzerine çeşitli faydaları tarih boyunca bilinmekte ve bunlardan bazıları ; bağışıklığı koruyucu, gaz giderici , idrar söktürücü ve aynı zamanda kötü kolesterol olan LDL kolesterolü düşürücü özelliktedir.
Mavi renkli besinler: doğal rengi mavi olan bir besin yoktur ve soğuğu çağrıştırır. Mavi renk doygunluk hissi veriri ve iştah kapatıcıdır.
Yeşil renkli besinler : Tazeliğin ve sağlığın rengi olan yeşil vücudu temizleyici ve bağışıklığı destekleyicidir.
sağlıkta önemi: kırmızı renk gibi kanserden koruyucudur ve kötü kolesterollü düşürücüdür.
Turuncu renkli besinler : İştah açıcı bir renk olan turuncu renkteki besinlere; portakal, mandalina ,bal kabağı, havuç, vb. örnek verilebilir.
Sağlıkta önemi; cilt sağlığı ,göz sağlığı için önemli olmakla beraber bir çeşit antioksidan (hücre bozulmasını engelleyici) olan A vitamininin öncü maddesi olan beta karoteni bolca bulundururlar.
Mor renkli besinler : İştah kapatıcı renk grubundadır. Mor besinlere mor lahana, patlıcan, mürdüm eriği, yaban mersini örnek verilebilir.
Sağlıkta önemi; mor bir besin olan yaban mersini güçlü bir antioksidan olup bağışıklığı güçlendirir. Ayrıca mor bir besin olan lahana ise faydalı bir besin olmakla beraber çok fazla tüketimi bazı tiroit hastalıklarına ve metabolizmanın yavaşlamasına sebep olabilir.
Not ; uzun yaşam ve sağlıklı olmak için altın ve mucizevi bir besin yoktur .Her besin grubunu her gün tüketmeye özen göstermeliyiz. “Günümüzde ortaya çıktığı şekliyle moda gibi tüketimler yerine, bir gökkuşağı gibi tüketimdeki çeşitliliklerle daha sağlıklı beslenmelerin yapılabileceğinin bilinmesi; aynı zamanda tarım ürünlerinin hastalık sonrasında tedavi için ilaç olarak kullanmak yerine, sağlığı koruyabilmek için günlük yaşamda düzenli alınması gereken ürünler olarak görülmesi daha doğru olacaktır.”
DYT .DİLAN KALABALIK
