Bakanlar Kurulu, önceki gün, üzerinde uzun süredir çalıştığı, ‘çözüm süreci’ için çıkarılan çerçeve yasanın uygulama esaslarını belirledi.
11 ANA BAŞLIK OLACAK
‘Yol haritası’ olarak da nitelendirilebilecek esaslar, doğrudan Başbakan Ahmet Davutoğlu’na bağlı Çözüm Süreci Kurulu oluşturulmasını düzenliyor. Buna göre, Çözüm Süreci Kurulu, 11 başlıktaki çalışma alanlarında eylem planları hazırlayarak bu planları yaşama geçirmesi için ‘sorumlu kurumlar’ı belirleyecek.
İMRALI'DA GÖRÜŞME YAPILABİLECEK
Sorumlu kurumlar da sivil toplum örgütleri, iş dünyası, yerel yönetimler, uzmanlar dahil her çevreden çalışma alanları oluşturarak hazırladığı, onay verilen planları uygulayacak. Çerçeve yasada yer alan, çözüm sürecindeki görevlilere tanınan ‘hukuki güvence’, komisyon ve çalışma gruplarındaki her üye için de geçerli olacak. Sorunun parçası olan aktörlerle temas ve diyalog komisyonu ve oluşturulacak çalışma grupları, onay verilmesi durumunda, askerle, Kandil’le ya da PKK’nın Avrupa kanadı ile görüşebilecek, İmralı’da görüşme yapabilecek.
Böylece hem Abdullah Öcalan’ın farklı kişi ve gruplarla bir araya gelmesi sağlanabilecek hem de diğer aktörle doğrudan görüşme imkânı yaratılacak. Eşzamanlı olarak, kültürel, ekonomik, sosyal tedbirler, silahsızlandırma, eve dönüş ve dönenlerin sosyal yaşama katılımları konusunda planlama ve çalışma yapılacak. Belirlenen esaslara göre, bütün kamu kurum ve kuruluşları sürece verebileceği tüm desteği sağlamak, verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü olacak. Bütün kamu kurumlarının yer alacağı komisyonlar, komisyonlar bünyesinde oluşturulacak çalışma gruplarında yer alacak sivil toplum uzman ve iş dünyasından temsilcilerle sürecin geniş bir tabana yayılması da sağlanacak.
HEDEF: 'ÖNDE GELEN ÜLKE'
Bakanlar Kurulu’nun önceki gün karar altına aldığı esasların gerekçe bölümünde, 2002’de başlatılan demokratik reformların ve 2009’da başlatılan, “Milli Birlik ve Kardeşlik Projesi”nin devamı olarak, 2013 yılında 61. Hükümet tarafından daha güçlü, demokratik, özgür, güvenli ve huzurlu bir Türkiye için, “çözüm süreci” olarak adlandırılan sürecin başlatıldığı kaydedildi. Çözüm sürecinin son dönemdeki demokratikleşme ve normalleşme birikimi üzerine inşa edildiğinin anlatıldığı kararda, hedefin, Türkiye’yi demokraside, hukukta, ekonomide, dış politikada dünyanın en önde gelen ülkelerinden biri haline getirmek olduğu kaydedildi.
ÇOKLUK İÇİNDE BİRLİK
Kararda, çözüm sürecinin temel yaklaşımı; çokluk içinde birlik. Tek bir insanın hakkını korumayı tüm insanlığın hakkını korumak olarak açıklandı. Hükümetin farklılıkları sorun değil zenginlik olarak gördüğünün anlatıldığı kararda, temmuzda, güçlü destekle Meclis’ten çıkan çerçeve yasa ve kapsamı anımsatıldı. Yasanın, süreçle ilgili karar alma yetkisini Bakanlar Kurulu’na verdiğinin anımsatıldığı kararda, yeni hükümet programında çözüm süreci için yeni yöntemlerin devreye sokulması vurgusunun yapıldığına dikkat çekildi.
ESASLAR BELİRLENDİ
Kararda, Bakanlar Kurulu’nun bu çerçevede, “Terörün Sona Endirilmesi ve Toplumsal Bütünleşmenin Güçlendirilmesine Dair Kanun Kapsamında Yürütülecek Çalışmalara İlişkin Esaslar”ı belirlediği vurgulandı.
AKTÖRLERLE GÖRÜŞME
Kararda, bu esaslar kapsamında, çalışmaların şu başlıklarda yürütüleceği vurgulandı:
– Siyasi alana, siyasi kurum ve aktörlere yönelik çalışmalar.
– Hukuki düzenlemeler ve insan hakları.
– Sosyal programlar.
– Ekonomik tedbirler.
– Kültürel programlar.
– Toplumsal destek ve sivil toplum çalışmaları.
– Güvenlik ve silahsızlandırma.
– Sorunun parçası olan aktörlerle temas, diyalog ve benzeri çalışmalar.
– Eve dönüşler ile sosyal yaşama katılım ve uyum alanında çalışmalar.
– Psikolojik destek ve rehabilitasyon çalışmaları.
– Kamuoyunu bilgilendirme ve kamu diplomasisi çalışmaları.
SEKRETARYA KDGM'DE
Kararda, esaslar doğrultusunda yapılacak bütün bu çalışmaların izlenmesi, tedbirlerin belirlenmesi, uygulama sonuçlarının takibi, gerekli strateji ve politikaların geliştirilmesi, bakanlıklar arasında koordinasyonun sağlanması amacıyla Çözüm Süreci Kurulu oluşturulacağı vurgulandı. Buna göre, kurula, Başbakan ya da görevlendireceği Başbakan Yardımcısı başkanlık edecek.
Kurulda, bütün Başbakan yardımcıları, Adalet, Dışişleri, İçişleri, Milli Savunma bakanları, Başbakanlık Müsteşarı, MİT Müsteşarı bulunacak. Sekreterya görevi Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı’nda (KDGM) olacak.
ÇÖZÜM SÜRECİ KOMİSYONU
Bu doğrultuda, her bir çalışma alanıyla ilgili olarak Çözüm Süreci Kurulu’na bağlı komisyon kurulacak, her çalışma alanından bir kurum sorumlu olacak. Sorumlu kurumun müsteşar yardımcısı komisyona başkanlık edecek. İlgili kurumlardan da en az müsteşar yardımcısı seviyesinde bir isim komisyona katılacak. Komisyonlar, taslak eylem planları ve taslak uygulama raporları hazırlayacak ve kurula sunulmak üzere KDGM’ye gönderecek.
'AKİL' ALT KOMİSYONLAR
Komisyonlar, ilgili bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, özel sektör temsilcileri ve uzmanların katılımıyla çalışma grupları oluşturabilecek.
Çözüm Kurulu, tüm bu çalışmaları koordine edecek. Komisyonların eylem planları ve raporları KDGM tarafından birleştirilecek ve Çözüm Kurulu’nun onayına sunulacak. Onay alanlar hayata geçirilecek.
DESTEK ALINABİLECEK
Komisyonlar hayata geçirilen eylem planlarının değerlendirme raporlarını da hazırlayacak. Kurul, gerek görürse eylem planlarını her aşamada güncelleyebilecek. Eylem planları hazırlanıp uygulanırken gerek görülürse yerel yönetimlerden, sivil toplum ve meslek kuruluşlarından da destek alınabilecek.
KAMUYA TALİMAT
Eylem planlarına ilişkin olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları kendilerinden istenen bilgi ve belgeleri vermekle yükümlü olacak. Tevdi edilen görevleri de yerine getirmekle yükümlü olacak kuruluşlara, gerekli tüm desteği vermeleri zorunlu tutuldu.
HUKUKİ SORUMLULUK YOK
Çalışma alanlarında faaliyet gösteren komisyon üyeleri ya da çalışma gruplarındaki üyelerin tamamı hukuki güvence içinde olacak. Bu isimlerden hiçbiri hakkında hiçbir soruşturma, dava ya da disiplin soruşturması açılamayacak.
