Karasal iklimin hâkim olduğu Genç’te bozkır alanlarda doğal olarak yetişen ve halk arasında ‘Tembeli zengin eden bitki’ olarak bilinen Fosfor, Potasyum ile Kalsiyum zengini Kapari bitkisi Genç İlçesine bağlı Sürekli Köyü’nün tarım arazilerine diken Güner ve Dengeşik, yaklaşık 2 yıl sonra bu bitkiden yüksek verim beklediklerini ifade ettiler.
GENÇLİ ÇİFTÇİLERİN YAPAMADIĞINI ONLAR YAPTI
Genç’te binlerce dönümlük araziler kullanılmazken, Spor Toto Teşkilat Başkanlığında Müşavir olan Bahadır Güner ile Mali Müşavir Eyüp Dengeşik, Sürekli Köyü sınırları içerisinde bulunan kendilerine ait yaklaşık 70 dönümlük araziye Kapari bitkisi diktiler. Diktikleri Kapari fidanlarında temel hedeflerinin Bölgesel kalkınma olduğunu belirten Güner ve Dengeşik: ‘‘Yaptığımız uzun çalışmalar sonucunda Kapari bitkisinin Genç iklimine uygun olduğunu gördük. Bu bitki Genç’te yaygınlaşması ile birlikte tarıma dayalı Endüstriyel sanayinin de kendiliğinden doğması kaçınılmazdır. Bu topraklarda dedelerimiz daha 50 yıl önce buğday ekmeye başlamış. Tarım bilgisine sahip çok az sayıda insanımız var. Bu gibi çalışmalarla Genç’in verimli tarım alanlarının doğru kullanılması tek temennimizdir. 2 yıl olan bu bekleme süre zarfımızda sertifikalı bir şekilde bu çalışmalarımızı projelendirip işsizliğin önüne geçebilecek şekilde daha geniş alanlarda çalışmayı düşünüyoruz.’’
‘‘DENEME EKİMLERİMİZ BAŞARILI OLDU’’
2 yıl önce deneme ekimleri yaptıklarını söyleyen Dengeşik, ‘‘Yaklaşık 5 yıldır bu ürün üzerinde çalışıyoruz ve 2 yıl önce yine Gençte pilot bölgelerde deneme ekimleri yaptık. Murat Nehri kıyısında bulunan Sürekli, Yoldaşan gibi bazı köylerimizde deneme tarlaları belirledik ve bu tarlalara fidanlarımız diktik. 1 yıl son bu fidanların tomurcuk açtığını gözlemledik. Akabinde bu yıl tanesi 1 TL olan 40 bin Kapari fidanı satın alarak, 70 dönümlük araziye diktik.’’ Dedi.
BUĞDAYIN 15 KATI DAHA VERİMLİ
Kapari bitkisinin buğday ve arpa gibi yıllardır bu topraklarda ekilip biçilen ürünlerden 15 kat daha fazla verim verdiğini belirten Dengeşik, ‘‘Topraklarımız şimdiye kadar doğru bir şekilde kullanılamadı. Dedelerimiz yaklaşık 50 yıl önce bu topraklarda buğday ekmeye başladı. Tarım alanındaki yeniliklere her zaman kapalı bir toplum olarak süregeldik. Bu bitki 2 yıl sonra verim vermeye başlıyor ve tahmini verim verme süresi de kesintisiz 30 ile 50 yıldır. Bu ürünün pazarı genelde yurt dışında yapılıyor. İspanya’da milli bitki olarak adlandırılan Kapari bitkisinden elde edilen yıllık gelir 15 milyar dolar iken Türkiye’de ise 6 milyon dolardır. Arada uçuk bir fark vardır. Bu bitki, gıda, kozmetik, boya ve ilaç sanayinde kullanılıyor. Yetiştiriciliğin de mutlaka bu bölgede tohumla üretilen fidanlarla yapmak gerekiyor. Çiçek tomurcuklarında bol miktarda vitamin ve protein vardır. Gıda, kozmetik, boya ve ilaç sanayisinde kullanılan kaparinin yurt dışına ihracı genellikle salamura şeklinde olmaktadır. Konserve olarak hazırlanan kapari; turşu, salata, pizza üstü, balık ve et yemekleri yanında garnitür olarak yenilmektedir. Sağlık açısından karaciğer fonksiyonlarını düzenlediği ve cinsel gücü artırdığı bilinmektedir." Şeklinde konuştu.
‘‘KAPARİNİN HER ŞEYİ DEĞERLİ’’
Dengeşik: ‘‘Kaparinin her şeyi değerli; hiçbir şeyi atılmıyor. Dal uçları, tomurcukları, meyveleri gıda sektöründe; yaprakları sertleşmiş dalları, kökleri de ilaç, boya ve kozmetik sanayisinde değerlendiriliyor. Kaparinin tomurcukları dışında “karpuzcuk”da denilen meyveleri ve sürgün uçları da salamura ve sirkede muhafaza edilmek suretiyle gıda olarak değerlendiriliyor. Özellikle de Kıbrıs’ta ve İspanya’da sürgün uçları, vejetasyonun başlarında taze iken toplanıyor. Tabii yine sirke ve tuz ile terbiyelendikten sonra tüketiliyor. Çünkü acılığı- ki bu acılık içeriğindeki hardal yağı glikosidinden kaynaklanıyor- ancak bu şekilde gideriliyor ve asıl tadı ortaya çıkıyor. İnsanlar kapariyi gıda niyetine tüketirken aynı zamanda, pek çok hastalığa karşı da bağışıklık kazanıyorlar. Örneğin özündeki rutin, kılcal damarlardaki kanamaları önlüyor. Hayvanlar yediğinde ise sonuç inanılmaz. Süt ve yumurta verimi oldukça artıyor.’’
GENÇ BELEDİYESİ DE GEÇTİĞİMİZ YIL PROJE YAPTI
Kapari bitkisinin Genç’te üretilmesi için bilindiği gibi Genç Belediye Başkanı Abdurrahim Ariç’in öncülüğünde geçtiğimiz yıl bir proje hazırlanıp sunulmuştu. Bu yıl projenin onayını bekleyen Genç Belediyesi, bu proje ile Genç’te endüstriyel sanayinin gelişmesi için somut adımlar atmayı düşünüyor.
KAPARİ BİTKİSİ NEDİR?
Halk arasında 'kedi tırnağı', 'gebere', 'tembeli zengin eden bitki' olarak da bilinen kapari bitkisi; üretim kolaylığı nedeniyle gerek çiftçinin gerek sağlık, gıda ve ilaç sanayinin vazgeçilmez bitkisi durumunda. Doğal viagra olarak da bilinen kapari bitkisi Türkiye'de yeni yeni tanınırken; İspanya kapari bitkisini 'Milli Bitki' ilan etti ve yılda 15 milyar dolar gelir elde ediyor. Kapari, Türkiye'de en çok Çorum'un Osmancık ilçesinde tanınırken, Muğla ve yöresinde de doğal ortamda yetişiyor. Bol miktarda A ve E vitamini içeren kapari, zengin enerji kaynağı. Yapılan bir çalışmada 100 gram çiçek tomurcuğunda kuru madde olarak; 67 miligram fosfor, 9 miligram demir, 24 miligram protein, 12 miligram selüloz ve 2 miligram lipid tespit edilmiş. Gıda, kozmetik ve ilaç sanayilerinde kullanılan kapari, çok yıllık derin köklü ve yayılıcı özelliği ile iyi bir erozyon kontrol bitkisi olurken, yangına dayanıklılığı ile dikkat çekiyor. Gençleştirici ve "afrodizyak" 'cinsel gücü arttırıcı' etkisi de keşfedilen kapari tomurcukları, Avrupa ve Amerika’da sofraların vazgeçilmez turşuları arasında yer alıyor. Sadece Almanya'da Kapari'nin 472 çeşit turşusu yapılıyor. İnsanlar kapariyi gıda niyetine tüketirken aynı zamanda, pek çok hastalığa karşı da bağışıklık kazanıyorlar. Örneğin özündeki rutin, kılcal damarlardaki kanamaları önlüyor. İspanyollar yüzyıllar önce kapari köklerinden yaptıkları ilaçları, hemoroit tedavisinden kalça rahatsızlıklarının giderilmesine, kadınların regl dönemlerinin düzenlenmesinde ve sancıların giderilmesinde, sirkesinden diş ağrılarının giderilmesinde ve yine köklerinden zehirlenmelere karşı panzehir elde etmede kullanmışlar. Avrupa'da meyveleri ve çiçek tomurcukları, müshil (kabızlık giderici) ve diüretik (idrar söktürücü) olarak kabul edilmekte, uyarıcı ve iskorbüt hastalığını önleyici olarak değerlendirilmekte.
Yaprakların ezilmesiyle hazırlanan lapa ise gut hastalığının tedavisinde kullanılmaktadır. Ayrıca kan bozuklarının giderilmesinde yine kapariye başvurulmakta. Uluslar arası Kanser Enstitüsü'nde yapılan çalışmalarda kapari, antitümör aktivitesi sağlayan "ekstraktın" hazırlanmasında kullanılan bitkiler arasında yer alıyor.
KAPARİ'NİN FAYDALARI
Cinsel gücü arttırıcı, Kabızlık giderici (Sindirim sistemini düzenler) İdrar söktürücü, Balgam söktürücü, Solucan düşürücü, Ağrı kesici, Romatizma, Felç, İskorbüt hastalığı, Kan bozuklukları, Gut hastalığı, Antitümör, Hemoroit, Dalak büyümesi, Kalça rahatsızlıkları, Adet düzenleyici, Diş ağrıları, Karaciğer fonksiyonlarını düzenleyici, Mide ülseri, Multipl Skleroz (MS) gibi rahatsızlıklara iyi geldiği biliniyor.