İnsan, doğuştan bazı “hak”ları kazanarak dünyaya adımını atar. Kavramı evrensel olan bu “hak”lar; ‘hukuk kurallarının kişilere tanıdığı yetki’ olarak tanımlanır. “İnsan hakları”; tüm insanların hiçbir ayrım gözetmeksizin yalnızca insan olarak doğmalarından kaynaklanan eşit, özgür ve onurlu yaşamasını sağlayan haklardır. Herkes, cinsiyet, ırk, renk, din, dil, yaş, tabiiyet, düşünce, köken bakımından hukuk karşısında eşittir. Can ve mal güvenliği, din ve vicdan özgürlüğü, düşünce ve ifade özgürlüğünden tutun siyasi haklar, çalışma hakkı adil ve eşit ücret, insan haysiyetine yaraşır bir yaşam düzeyine kavuşma hakkı ve sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı gibi bir takım ekonomik ve sosyal haklara sahiptir. Daha da çeşitlendirme yapılabilecek bu “hak”lar ilk olarak, 10 Aralık 1948 tarihli İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, daha sonra 04 Kasım 1950 tarihli Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile evrensel güvence altına alınmaya çalışıldı. Türkiye’nin de imza attığı bu düzenlemelere destek mahiyetinde il ve ilçelerde çeşitli çalışmalar yürütülmüştür. “insan hakları kurulları” bu çalışmaların başında gelir.
Toplumda ve kamu görevlilerinde insan hakları bilincini geliştirmek, insan haklarının korunmasını sağlamak, ihlal iddiaları hakkında gerekli inceleme ve araştırmaları yapmak, insan hak ve özgürlüklerinin kullanılmasının önündeki engeller ile hak ihlallerine yol açan sosyal, siyasi, hukuki ve idari nedenleri incelemek ve bunların sonuçlarını yetkili mercilere bildirmek… İnsan hakları ile ilgili olarak toplumu bilgilendirmek, idarenin uygulanmalarında vatandaşlara hoşgörü ve nezaketle yaklaşılmasını temin etmek, uygulayıcıları ve kamu görevlilerini eğitmek bu kurulların başlıca görevlerindendir.
İlçemizde de kurulan kaynağı “insan” ve amacı “hak” olan bu komisyonun başında Mülk-i amir var. Başında Mülk-i Amir’in olduğu, Belediye Başkanı, çeşitli kurum yöneticileri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, bir avukat ve bunun yanı sıra bir basın mensubundan oluşan bu komisyon, belirli periyotlar ile bir araya gelir, varsa bir ihlal, değerlendirip çözümü için çalışma yürütür.
Peki, yazımızın kaynağı olan ve “hak” savunucusu olarak kurulan bu komisyondan kaçımız haberdarız? Kaçımız böylesi haklarımızın olduğunu gördük, duyduk ya da okuduk. Bu komisyon acaba gerçekten toplanıp böyle çalışmalar yürütüyor mu?
İçimizi sızlatan şey bu komisyon içinde biz basın mensuplarının da yer alması. Kâğıt üzerinde bile olsa var olan bu komisyonun yeteri kadar tanıtılmamasını, vatandaşların bilgilendirilmemesini bir “İnsan Hakkı İhlali” sayarak, evvela kendimi suçlu addediyorum. “Hak”tan doğan “ihlal” karşısında ilçemin insanlarından özür dilerken gazeteci kimliğimden doğan sorumluluk icabı iğneyi kendime batırıyor çuvaldızı da diğer ihlalcilere uzatıyorum.
NOT: İl ve ilçe insan hakları kurullarının kuruluş, görev ve çalışma esasları hakkında yönetmelik Resmî Gazete’nin 23.11.2003 tarih ve /25298 sayı numarası ile aşağıda verilen linkte belirtilmiştir.