Genç İlçe Sağlık Müdürlüğü, Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı tarafından 9-15 Mayıs Çölyak Haftası kapsamında, çölyak hastasını ziyaret edip, farkındalık eğitimi verdi.
Düzenlenen etkinlik çerçevesinde ilçe merkezindeki bir çölyak hastasını ziyaret eden Genç İlçe Sağlık Müdürlüğü personelleri, glütensiz ürün, broşür ve sağlıklı beslenme dergisi eşliğinde çölyak hastalığı, belirtileri ve glütensiz beslenme hakkında çeşitli bilgiler aktardı.
ÇÖLYAK HASTALIĞI NEDİR?
Çölyak hastalığı, günümüzde giderek daha fazla insanın karşılaştığı ancak yeterince tanınmayan bir sağlık sorunu. Buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten adlı proteine karşı vücudun tepki vermesiyle ortaya çıkan bir alerjik hastalıktır.
Tahıllardaki gluten adı verilen proteinlere karşı vücudun verdiği alerjik tepki sonucu ince bağırsağın anatomik yapısında değişikliklere yol açan bir emilim bozukluğu olan çölyak hastalığı, aynı zamanda ince bağırsağın sağlığını tehdit eden bir durum olarak hastaları rahatsız ediyor.
PEKİ ÇÖLYAK HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Gluten intoleransı, sağlık konusunda ciddi sorunlara neden olabilir ve çölyak hastaları için hayat kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu rahatsızlığın belirtileri arasında kilo kaybı, karında şişkinlik, kronik ishal, bulantı, kusma, yorgunluk ve halsizlik gibi bir dizi şikayet bulunuyor. Hastalığın etkileri, sadece sindirim sistemiyle sınırlı kalmayıp, kemik sağlığını etkileyen osteoporoz gibi ciddi komplikasyonlara da yol açabilir. Ayrıca, depresyon, anksiyete ve periferik nöropati gibi psikolojik ve sinirsel rahatsızlıklar da gluten intoleransının belirtileri arasında yer alabilir. Kadınlarda adet düzensizliği ve ciltte kaşıntılı deri döküntüsü gibi ek belirtiler de hastalığın çeşitli yönlerini vurguluyor.
ÇÖLYAK HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Çölyak hastalığı, genetik bir rahatsızlık olarak öne çıkıyor. Bu hastalığa sahip bireylerin birinci dereceden akrabalarında da benzer bir risk bulunuyor, bu risk yaklaşık olarak %10 civarında seyrediyor. Ne yazık ki, tanı ve tedavi sürecinde yaşanan gecikmeler, yetersiz beslenme ve diğer olası komplikasyonların ortaya çıkma riskini artırabiliyor. Ancak bununla da sınırlı değil; bazen cerrahi müdahaleler, hamilelik, doğum, viral enfeksiyonlar veya yoğun duygusal stres gibi faktörler de çölyak hastalığını tetikleyebilir veya ortaya çıkmasına zemin hazırlayabilir. Dolayısıyla, bu hastalıkla ilgili farkındalığın artırılması ve erken tanının önemi oldukça büyük.
ÇÖLYAK HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Çölyak hastalığının tedavisi, kişinin hayatı boyunca buğday, arpa, çavdar yulaf gibi gluten içeren gıdalardan uzak bir beslenme alışkanlığı elde etmesidir. Az miktarda glutenin bile zarar verebileceğini göz önünde bulundurmak çok önemlidir. Çeşitli ürünler içerisinde glutene rastlamak mümkün olduğu için marketteki gıdaların içeriklerine dikkatlice bakılmalıdır. Tek etkin tedavi yöntemi olduğundan glutensiz diyet yaşam boyu sürdürülmelidir. Diyete başlanılmasıyla birlikte 24 saat içerisinde klinik bulgular düzelir, iştah açılır, birkaç ayda kilo alımı sağlanır, 3-14 gün içinde bağırsak mukozasındaki hasarın ilerlemesi önlenir ve çocuklarda 3-6 ay, yetişkinlerde 1-2 yıl sürede tamamen iyileşmesi ve besinlerin emiliminin başlaması gerçekleşir. Ayrıca enerjiyi artırmak için bebeklerde mamalara, çocuk ve yetişkinlerde yemeklere orta zincirli yağ asitleri eklenebilir.
Haber: Mustafa Tunç
